Lastik Etiketi Nedir?
Lastik etiketi, ilk kez 2012 yılında Avrupa Birliği (AB) tarafından tüketicileri bilgilendirmek amacıyla oluşturulmuştur. Yürürlüğe giren bu düzenlemeler sonucunda AB lastik etiketi, ilgili ülkelerde ve bu standartları benimseyen ülkelerde zorunlu hale gelmiştir. Lastik etiketleri, lastiklerin üzerine yapıştırıldığı gibi lastik üreticilerinin internet sitelerinde de bulunabilir. Bu sayede araç sahipleri, lastik tercihi yaparken hem lastik üzerindeki etiketlerden hem de üreticilerin internet sitelerinden yararlanarak karşılaştırma yapabilirler.
AB Lastik Etiketi Tasarımı
AB lastik etiketinin tasarımı standarttır ve üç bölümden oluşur. Bu etiket üzerindeki şekiller ve işaretler, herkesin anlayabileceği uluslararası simgelerle gösterilir. Lastik etiketlerinin doğru yorumlanabilmesi ve lastik karşılaştırmalarının yapılabilmesi için etikette yoğunlaşılan üç temel değeri bilmek önemlidir: yakıt verimliliği, ıslak zemin performansı ve gürültü seviyesi.
Lastik Etiketi Değerleri
Lastik etiketi değerleri, belirli bir standarda göre harflerle sınıflandırılır ve herkes tarafından kolayca anlaşılabilir. Bunun yanı sıra, etiket üzerinde seviyeyi gösteren simgeler de yer alır. Araç sahipleri bu etiketleri inceleyerek, lastik seçimlerinde daha bilinçli kararlar verebilirler.
Yakıt Verimliliği
Lastik etiketi üzerinde yer alan benzin pompası sembolü, lastiğin yakıt verimliliğini gösterir. Bu sınıflandırma, lastiğin yakıt tasarrufuna olan katkısı esas alınarak yapılmaktadır.
Yakıt Verimliliğinin Önemi
Doğal kaynakların hızla tükenmesi ve artan karbon salınımı, küresel ısınmayı hızlandırmakta ve dünya genelinde ciddi çevresel tehditler oluşturmaktadır. Bu problemler, insanlığın geleceğini doğrudan etkileyen en önemli sorunlar arasında yer almaktadır.
Bu sorunlarla mücadele etmek amacıyla birçok uluslararası kuruluş çeşitli önlemler almaktadır. Avrupa Birliği’nin getirdiği lastik etiketi uygulamasında yer alan “Yakıt Verimliliği” bölümü de bu hedefe yönelik önemli adımlardan biridir.
Yakıt Verimliliği ve Lastik Derecelendirmesi
Yakıt verimliliği, lastiğin yuvarlanma direnci referans alınarak derecelendirilir. A’dan (en verimli) G’ye (en az verimli) kadar 7 ayrı sınıf bulunur. Bu derecelendirme sonucunda, çevreye duyarlı lastiklerin A notunu alması beklenir. Zira bu lastikler, yakıt tüketimini azaltarak karbon emisyonunun düşürülmesine önemli katkılar sağlar.
Yakıt Tasarrufundaki Farklar
Yakıt tüketimi; kullanılan araç, hava koşulları, yol durumu ve sürücü alışkanlıkları gibi birçok faktöre bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Ancak tüm koşullar eşit olduğunda, A sınıfı yakıt verimliliğine sahip bir lastik ile G sınıfı bir lastik arasında %7,5 oranında yakıt tasarrufu farkı olabilir. Bu, hem çevre hem de yakıt maliyetleri açısından önemli bir avantajdır.
Islak Zeminde Yol Tutuş
Lastik etiketi üzerinde yer alan yağmur damlası sembolü, lastiğin ıslak zeminde yol tutuş performansını gösterir. Bu sınıflandırma, lastiğin ıslak zemin üzerindeki fren mesafesine göre yapılmaktadır.
Islak Zeminde Fren Mesafesi ve Güvenlik
İstatistiklere göre, yağışlı havalar kaza riskini artırmaktadır. Bu nedenle trafik güvenliği açısından lastik etiketlerinde özellikle ıslak zeminde fren mesafesi notlandırılmaktadır.
Islak zemin fren mesafesi referans alınarak yapılan değerlendirmede, G’den (en uzun fren mesafesi) A’ya (en kısa fren mesafesi) kadar 7 ayrı derecelendirme yapılmaktadır. Bu derecelendirme, lastiklerin ıslak zemin koşullarındaki güvenlik performansını net bir şekilde göstermektedir.
Fren Mesafesi Farkları
Kullanılan araç, hava durumu veya yol koşulları gibi faktörlere bağlı olarak fren mesafesi değişiklik gösterebilir. Ancak tüm bu faktörlerin eşit olduğu bir ortamda, A sınıfı ıslak zemin performansına sahip bir lastik ile G sınıfı bir lastik arasında fren mesafesi açısından %30’a varan bir fark olabilir. Bu, sürüş güvenliği açısından büyük bir avantaj sağlar.
Dış Gürültü
Lastik etiketi üzerinde yer alan hoparlör sembolü, lastiğin hareket halindeyken yol ile teması sonucu çıkardığı gürültü seviyesini gösterir. Bu sınıflandırma, lastiğin dış gürültü seviyesine göre yapılmaktadır.
Gürültünün Çevresel ve Sağlık Üzerindeki Etkileri
Trafik gürültüsünün, hem sürücülerin ve yayaların sağlığına hem de çevreye zararlı etkileri olduğu artık yaygın olarak bilinmektedir. Gürültü kirliliğini azaltmak amacıyla, lastik etiketlerinde dış gürültü seviyeleri de belirtilmektedir.
Lastik Dış Gürültüsü Derecelendirmesi
Hoparlör sembolünün yanında, gürültü seviyesini sembolize eden ses dalgası işaretleri yer alır. Bu işaretler, lastiğin dışarıya yaydığı sesin şiddetini gösterir ve çevreye olan etkisinin daha net anlaşılmasını sağlar.